Szacuje się, że w Unii Europejskiej średnio co 30 sekund dochodzi do złamania osteoporotycznego, a osteoporoza, która została uznana za chorobę cywilizacyjną, dotyka w Polsce prawie 3 mln osób, z czego ponad 80% stanowią kobiety w wieku menopauzalnym. Nie oznacza to jednak, że młodsze Panie, czy mężczyźni nie mogą zachorować. Istnieją pewne czynniki, które znacząco podnoszą ryzyko zachorowania, część z nich jest zależna od naszego stylu życia.
Czynniki ryzyka osteoporozy dzielimy na dwie grupy: modyfikowalne, czyli te, na które możemy w pewien sposób wpłynąć oraz niemodyfikowalne, które są od nas niezależne.
Do czynników modyfikowalnych zaliczamy:
- Brak aktywności fizycznej
- Siedzący tryb życia
- Nieprawidłowa dieta
- Niedobory białka, witaminy D, fosforu i wapnia
- Zaburzenia odżywania
- Palenie tytoniu i spożywanie alkoholu
- Nadmierne spożywanie kawy
- Przyjmowanie niektórych leków
Natomiast do głównych czynników niemodyfikowalnych należą:
- Wiek
Osteoporoza jest silnie związana z wiekiem. Kości wraz z upływem lat ulegają demineralizacji.
U kobiet granicą, od której istnieje zwiększona predyspozycja wystąpienia osteoporozy, jest okres menopauzy, czyli około 50. roku życia, u mężczyzn granica ta jest wyższa o około 10 lat.
- Płeć
Kobiety chorują kilkakrotnie częściej, choć w wieku podeszłym dysproporcja między płciami zmniejsza się.
- Niedobór hormonów płciowych
Estrogenów u kobiet i androgenów u mężczyzn. Hormony te, zwłaszcza estrogeny, działają ochronnie na układ kostny. Spadek ich stężenia jest naturalną konsekwencją menopauzy oraz procesu starzenia się. Może jednak być spowodowany innymi chorobami.
- Uwarunkowania genetyczne
Jeśli w rodzinie występowały przypadki osteoporozy, ryzyko choroby rośnie.
- Współwystępujące choroby
Cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, kamica nerkowa, zespół Cushinga, niedoczynność przysadki.
Bardzo ważne jest, aby starać się wyeliminować czynniki ryzyka osteoporozy, które są modyfikowalne i zależne od nas. Jeśli znajdujemy się w grupie podwyższonego ryzyka, należy wykonywać regularnie badania gęstości kości, które pozwolą wykryć osteoporozę we wczesnym stadium, kiedy nie daje jeszcze żadnych objawów.