Osteoporoza, zwana cichym złodziejem kości, została uznana przez Światową Organizację Zdrowia za chorobę cywilizacyjną. Dotyka ona ok. 30% populacji i jest konsekwencją naturalnego procesu utraty gęstości kości, który zaczyna się już około 40. roku życia. Szacuje się, że w Unii Europejskiej średnio co 30 sekund dochodzi do złamania z powodu osteoporozy.

Wczesna diagnoza umożliwia rozpoczęcie leczenia, które pomoże uniknąć złamań osteoporotycznych, i ich groźnych powikłań. Osteoporoza jest najczęściej diagnozowana podczas badania gęstości mineralnej kości, czyli densytometrii.

Eksperci WHO wzięli pod uwagę skalę problemu, jakim jest osteoporoza i opracowali algorytm.

FRAX (Fracture Risk Assessment Tool), który został za darmo udostępniony w internecie, by jak największa liczba osób mogła wirtualnie sprawdzić stan swoich kości.

Na jego podstawie możemy obliczyć ryzyko złamania osteoporotycznego w ciągu kolejnych 10 lat na podstawie podanych danych, takich jak wiek, płeć, waga i wzrost oraz obecność czynników ryzyka (wcześniejsze złamania, używki).

Należy pamiętać, że osteoporoza początkowo przebiega bezobjawowo, dlatego tak ważne jest regularne badanie swoich kości. Warto wziąć pod uwagę czynniki, które mogą wpływać na rozwój tej groźnej choroby.

Czynniki ryzyka osteoporozy dzielimy na dwie grupy: modyfikowalne, czyli te, na które możemy
w pewien sposób wpłynąć oraz niemodyfikowalne, które są od nas niezależne.

Do czynników modyfikowalnych zaliczamy:

• Brak aktywności fizycznej
• Siedzący tryb życia
• Niedobory białka, witaminy D, fosforu i wapnia
• Palenie tytoniu i spożywanie alkoholu
• Nadmierne spożywanie kawy

Natomiast do głównych czynników niemodyfikowalnych należą:

• Wiek– u kobiet granicą, od której istnieje zwiększona predyspozycja wystąpienia osteoporozy, jest okres menopauzy, czyli około 50. roku życia, u mężczyzn granica ta jest wyższa o około 10 lat.
  W wieku 75 lat średnio co druga osoba jest dotknięta chorobą.
• Płeć – kobiety chorują kilkakrotnie częściej, choć w wieku podeszłym dysproporcja między płciami zmniejsza się.
• Niedobór hormonów płciowych – estrogenów u kobiet i androgenów u mężczyzn. Hormony te, zwłaszcza estrogeny, działają ochronnie na układ kostny. Spadek ich stężenia jest naturalną konsekwencją menopauzy oraz procesu starzenia się. Może jednak być spowodowany innymi chorobami.
• Uwarunkowania genetyczne – jeśli w rodzinie występowały przypadki osteoporozy, ryzyko choroby rośnie.
• Osteoporoza w Polsce dotyka ok. 3 mln osób, z których znaczna część nie ma wdrożonego odpowiedniego leczenia lub jest nieświadoma, co jej dolega, dlatego tak istotne jest regularne sprawdzanie stanu swoich kości.