Jakie zmiany niesie ze sobą menopauza?
Okres menopauzy to czas wielu zmian w organizmie kobiety. Zwykle następuje pomiędzy 45 a 55 rokiem życia i może trwać nawet 1-2 lata. W wąskim znaczeniu termin oznacza dzień następujący po zakończeniu ostatniego w życiu krwawienia miesiączkowego. Szerzej rozumiana menopauza to czas kilku lat przed i po wystąpieniu ostatniej menstruacji.
Najbardziej charakterystyczną oznaką menopauzy jest zatrzymanie cyklu miesiączkowego a tym samym zakończenie okresu płodności. Jednak proces menopauzy niesie ze sobą również wiele innych zmian w ciele kobiety, o których dowiesz się czytając poniższy artykuł.
Wyróżnić można trzy rodzaje menopauzy ze względu na jej przyczynę występowania:
- Menopauza naturalna (fizjologiczna) – pojawiająca się w wyniku procesu starzenia się, co skutkuje zmniejszeniem ilości komórek jajowych, które produkują estrogen. Ograniczona produkcja estrogenu z kolei może powodować zmienny nastrój, uderzenia gorąca a z czasem nawet osteoporozę.
- Menopauza przedwczesna (zwykle przed 40. rokiem życia), która powstaje spontanicznie lub ma nieznane podłoże. Przedwczesne przekwitanie może być także skutkiem przewlekłych chorób takich jak nowotwór, cukrzyca czy choroba tarczycy. Przedwczesną menopauzę można zdiagnozować na podstawie badań hormonalnych a dokładniej podczas analizy poziomu FSH (hormonu folikulotropowego) i LH (hormonu luteinizującego).
- Menopauza w wyniku przebytych zabiegów (pooperacyjna) – powoduje ją wycięcie obu jajników z jajowodami, co często ma miejsce przy zabiegu histerektomii, czyli usunięciu macicy.
Jakie zmiany zachodzą w ciele kobiety podczas okresu menopauzy?
- układ rozrodczy: zanik miesiączkowania, podatność na infekcje intymne, suchość pochwy, możliwe bóle podczas stosunku, świąd
- emocje i psychika: wahania nastroju, spadek libido, problemy z koncentracją, drażliwość, stany depresyjne
- ciało i skóra: wzrost wagi, utrata jędrności skóry, wzmożone przesuszanie skóry, zanik gruczołu piersiowego, zmniejszone wydzielanie łoju i potu, cienkie i łamliwe włosy, kruche paznokcie
- samopoczucie fizyczne: uderzenia gorąca, odczuwalne bóle głowy, krzyża, stawów, kości.
Czy menopauza ma wpływ na osteoporozę?
Okres menopauzy przyczynia się także do zmian w układzie kostnym, zwiększając tym samym prawdopodobieństwo występowania osteoporozy u kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Osteoporoza to choroba utraty gęstości kości, która cechuje się bólami kości długich związanych z ich obciążeniem, bólami kręgosłupa, a także większą podatnością na wszelkiego rodzaju złamania i urazy.
Ryzyko zachorowania na osteoporozę w okresie menopauzy związane jest ze spadkiem poziomu estrogenów w organizmie kobiety, które odpowiedzialne są za regulację metabolizmu kostnego, a także dostarczanie odpowiedniej ilości wapnia organizmowi. Spadek masy kostnej u kobiet podczas menopauzy powiązany jest z zanikaniem wapnia, o którym możemy powiedzieć, że jest najważniejszym pierwiastkiem budującym nasze kości. Niedobór wapnia sprawia, że kobiety są narażone na urazy nawet podczas wykonywania codziennych czynności. Najbardziej podatne na złamania są trzony kręgów kręgosłupa, szyjka kości udowej oraz kość promieniowa nadgarstka.
Jak dbać o siebie w trakcie i po okresie menopauzy?
Menopauza to naturalny etap w życiu kobiety, w którym należy zadbać o swoje zdrowie nie tylko fizyczne, ale także psychiczne. Aby rozwiązać uporczywe wahania nastroju lub stany depresyjne warto zasięgnąć po specjalistyczną pomoc psychologa. Mocno nasilone objawy menopauzy zaleca skonsultować się z lekarzem, który może przepisać terapię hormonalną, dzięki której kobieta będzie w stanie lepiej funkcjonować.
Podczas menopauzy należy zwrócić szczególną uwagę na dietę. Warto dostarczać organizmowi wiele owoców, warzyw, produktów pełnoziarnistych oraz chudego nabiału. Nie można zapominać także o suplementacji – zwłaszcza wapnia i witaminy D. Dopełnieniem diety jak zawsze jest ruch, z którego także warto korzystać w rozsądny sposób, gdyż dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom możemy wzmocnić kości poprzez zwiększenie ich masy a tym samym zminimalizować ryzyko ewentualnych złamań. Szczególnie polecane w osteoporozie są ćwiczenia oporowe, wykonywane w bezpiecznych warunkach pod okiem fizjoterapeutów.